Paul Verheijen

RAFAËL (atelier)

Madonna met de anjers

Echtheid

Er bestaat gerede twijfel of deze Madonna met Kind van de hand van Rafaël zelf is.
Van deze compositie bestaan veel versies die in verschillende tijdperken worden gedateerd.
Het model - in de mode begin 14e eeuw - verwijst naar de periode dat Rafaël in Florence woonde.
Maria en het Kind Jezus zijn op liefdevolle wijze met elkaar in contact en houden beiden een paar anjers vast, alsof ze een boeket gedeeld hebben.
De anjer is een van de bekende Maria-bloemen.

Da Vinci

Als voorbeeld voor Rafaël diende mogelijk twee Madonna's met Kind en een bloem van Leonardo Da Vinci uit circa 1478.
De toeschrijving aan Leonardo van het rechterwerk is overigens sterk omstreden.
Houding en gelaatsuitdrukking zijn nogal statisch en het geheel maakt een nogal Duitse indruk.
Het landschap is wel in de geest van Da Vinci.

Elementen bij Rafaël als het zitkussen, het achtergrondlandschap en het opgeknoopte gordijn doen echter ook sterk denken aan de Vlaamse primitieven.

Welke directe of indirecte voorbeelden uit het levendige Florentijnse kunstmilieu aan het begin van de 16e eeuw kende Rafaël of zijn atelier nog meer?
Raffaello Sanzio (1483-1520)
Madonna met de anjers (1520-30)
Olieverf op paneel, 30,5 x 23,5 cm
Brescia - Pinacoteca Tosio Martinengo

Leonarda Da Vinci (1452-1519)
Madonna Benois (Madonna met de bloem) (±1478)
Olieverf op paneel (overgebracht op doek), 50 x 32 cm
Sint Petersburg - Hermitage

Leonarda Da Vinci (1452-1519)
Madonna met de anjer) (±1478)
Olieverf op paneel, 62 x 47 cm
München - Alte Pinakothek
2016 Paul Verheijen / Nijmegen