Paul Verheijen

ANNUNCIATIE

Merkwaardige schildering in Rome

De Cappella dell'Annunziata in de Santa Maria Sopra Minerva te Rome bevat een Annunciatie van Antoniazzo Romano.
Tegen een gouden achtergrond zie je het tafereel uit het evangelie volgens Lucas.
Links heeft de engel Gabriël een witte lelie in de linkerhand bij zich.
Deze lelie is zowel het symbool voor Maria's koningin-zijn als haar maagdelijkheid en wordt ook wel Madonna-lelie genoemd.
God kijkt linksboven toe.
Een witte duif, symbool voor de H.Geest is weggevlogen uit Gods handen en is onderweg naar het hoofd van Maria, die naast een lessenaar knielt met daarop een gebedenboekje.
Romano volgt hier de traditionele iconografie.

Het merkwaardige aan deze afbeelding is echter dat Maria zakjes overhandigt aan drie in het wit geklede meisjes die in gezelschap van kardinaal Torquemada (de oom van de beruchte inquisiteur) voor haar neerknielen.
Dit herdenkt de oprichting, door de kardinaal, van een instelling die arme meisjes aan een maritagio, een soort bruidsschat, moest helpen, die zij tijdens de feestelijke viering van Maria Boodschap (25 maart, 9 maanden voor Kerstmis) uit handen van paus Eugenius IV zelf ontvingen.
De hostie werd bij die gelegenheid in de hoogte gehouden en op de rug van de witte, pauselijke muilezel door de versierde straten gedragen.
De meisjes moesten zich voor de kerk in twee rijen opstellen om haar bruidsschatten in ontvangst te nemen.
De meisjes met een witte krans in het haar werden dubbel bedeeld, want zij gingen het klooster in, en geld dat aan de godsdienst wordt toevertrouwd, draagt rente voor de armen.
Antoniazzo Romano (1430/35-1508/12)
Annunziata (circa 1490-1500)
Tempera op paneel
Rome - Santa Maria sopra Minerva
2016 Paul Verheijen / Nijmegen