Paul Verheijen

TITIAAN

Salome met het hoofd van Johannes de Doper

Vredig zelfportret?

Dit vroege werk van Titiaan laat zien dat zijn persoonlijke stijl al zodanig was geëvolueerd dat hij bij de kijker een gevoel van fysieke nabijheid en betrokkenheid oproept.
Het tafereel is bezaaid met verfijnde lyriek en stelt de dochter van Herodias voor met een zilveren schotel waarop het hoofd van Johannes de Doper wordt ligt.

Het wordt meestal gedateerd rond 1515, en een inventaris uit 1592 van de collectie van Lucrezia d'Este kan verwijzen naar dit werk dat in 1603 in elk geval toebehoorde aan kardinaal Pietro Aldobrandini, en vervolgens aan zijn nicht Olimpia, prinses van Rossano, wiens tweede echtgenoot Camillo Pamphilj was, hetgeen de huidige verblijfplaats van het schilderij verklaart.

Hoewel de scène afschrikwekkend is ligt het hoofd van Johannes de Doper er vredig bij.
Sommige kunsthistorici suggereren dat dit hoofd een zelfportret van de kunstenaar zou kunnen zijn.
Salomé en haar dienstmaagd (?) - onvermeld in het bijbelverhaal - lijken niet geheel content te zijn met de wens van Herodias om het hoofd van Johannes als geschenk te ontvangen.

Het werk genoot al direct bekendheid en er zijn verschillende kopieën van gemaakt.
Titiaan (Tiziano Vecelli of Vecellio) (±1487–1576)
Salomé con la testa del Battista (±1515)
Olieverf op doek, 90 x 72 cm
Rome - Galleria Doria Pamphilj
2016 Paul Verheijen / Nijmegen