Paul Verheijen

BEWENING

Lamentatie

Uit de vele voorstellingen van de kruisafneming en de graflegging van Christus' dode lichaam ontwikkelde zich later een meer meditatieve vorm, waarbij de nadruk kwam te liggen op Christus die door zijn geliefden wordt beweend.
Een evangelietekst ligt aan dit onderwerp niet ten grondslag.
Ook het woord lamentatie wordt bij kunstbeschrijvingen gebruikt als synoniem voor bewening.

Het tafereel komt voor het eerst in de 11e eeuw in de Byzantijnse kunst in gebruik.
Sindsdien is het een vast onderdeel in cycli over het leven van Christus.
Men treft het dan aan tussen taferelen met voorstellingen van de kruisafneming en de graflegging.
De op de grond liggende Christus wordt beweend door Maria, Nicodemus en anderen.

In een later stadium werd uitsluitend gefocusd op Maria met haar dode zoon op schoot.
Maria is eventueel nog vergezeld van engelen. Soms ontbreekt zij en wordt het dode lichaam van Christus alleen door een of meerdere engelen gedragen.
In dat geval spreekt men van een Imago Pietatis.
2016 Paul Verheijen / Nijmegen