PIERRE HUBERT SUBLEYRAS

Camillus van Lellis

Eigenzinnige ziekenverpleger

Camillus van Lellis (1550-1614) is een van de heiligen die zijn naam verbonden heeft aan christelijke naastenliefde en in het bijzonder aan de ziekenzorg. Camillus werd geboren toen zijn vrome moeder reeds 60 jaar was. Met zijn ruwe vader ging hij in het leger nam deel aan de oorlog tegen de Turken (1569-1574). Hij had zo'n verwoede hartstocht voor kaarten en gokspelletjes opgevat, dat hij soms zelfs verloor wat hij nodig had om in leven te blijven. Uiteindelijk kwam hij in zo'n grote geldnood, dat hij twee muilezels moest drijven en in een gebouw werken dat eigendom was van de kapucijnen. Een ontroerende aansporing van de abt van deze orde in 1575 zorgde voor de bekering van Camillus. Hij trad in, maar door een kwaadaardige ziekte aan zijn been moest hij de orde verlaten. Hij werd toen ziekenverzorger in het Giacomo-ziekenhuis in Rome. Hij genas en werd in 1582 met hulp van Philippus Neri stichter van de 'gemeenschap van dienaren der zieken', later camillianen genoemd. In 1584 werd Camillus priester en legde in 1607 de leiding van de orde neer om zich geheel aan de verzorging van zieken te wijden. De camillianen namen ook de plicht op zich pestlijders te verplegen met gevaar voor eigen leven. In navolging van Jezus' uitspraak Ik was ziek en gij hebt Mij bezocht (Matteüs 25:36), beschouwde Camillus zieken als meester en zichzelf als dienaar. Wel bleef hij eigenzinnig en maakte hij grote schulden. Pas aan het eind van zijn leven verloor zijn persoonlijkheid deze scherpe kantjes.
Zijn graf is in de Santa Maddalena in Rome alwaar ook een aan hem gewijde kerk staat, de Basilica di San Camillo de Lellis aan de Via Sallustiana.
Het Roomse Martelaarsboek herdenkt hem op zowel 14 juli als 18 juli.

Heiligverklaring

Ter gelegenheid van de heiligverklaring van Camillus in 1746 maakte Pierre Hubert Subleyras dit schilderij. Camillus probeert samen met zijn volgelingen, de camillianen herkenbaar aan een rood kruis op een zwarte soutane, de zieken te redden die in het Ospedale Santo Spirito verblijven, tijdens de overstroming van de Tiber op de dag van Kerstmis in 1598.
In het midden staat een bediende, met zijn hoofd naar Camillus gericht, gebogen een zware kist op te tillen met de restanten van voedsel, servies en dekens.
Links zien we een zieke man, gewikkeld in een laken en met zijn hoofd bedekt met een zakdoek, die de armen vastgrijpt van een camilliaan.
Camillus wordt staand afgebeeld met zijn rechtervoet op een trede terwijl hij een zieke man optilt en ondersteunt, zijn linkervoet staat in het water van de overstroomde Tiber. De zieke man ligt onder een wit laken. Zijn benen en schouders zijn daarbij onbedekt en op zijn hoofd draagt hij een rode geweven stof.
Rechts zien we een scène waarin een zieke man wordt bijgestaan door drie andere personen van wie de middelste een camilliaan is.

Pierre Hubert Subleyras (1699-1749)
St. Camillus de Lellis sauve les malades de l'hôpital du Saint-Esprit lors de l'inondation du Tibre en 1598 (1746)
Olieverf op doek, 172 x 248 cm
Rome - Museo di Roma (Palazzo Braschi)