Paul Verheijen
Hoofdmenu Zoeken Aanvullingen E-mail Actueel Site info Bijbel Exposities Films Heiligen Gebouwen Kunstenaars Boeken Exegese Familie (afgeschermd)


Hoofdmenu Aanvullingen E-mail Site info Actueel

SINT JORIS

Georgius de Grote van Cappadocië

Sint Joris met de draak - Het oosten - Passio - Het westen - Legenda Aurea

Sint Joris met de draak

De populariteit van een heilige is evenredig met het aantal doopnamen dat naar die heilige is vernoemd.
Met Georgius de Grote van Cappadocië is dat het geval: minstens 25 roepnamen zijn op diens naam gebaseerd, de vrouwelijke varianten niet meegerekend.
Of het land Georgië naar hem is vernoemd, is twijfelachtig, omdat de naam is afgeleid van het Griekse geoorgos, landbouwer, wijnboer, en dus simpelweg 'wijnland' kan betekenen.

Het Roomse Martelaarsboek is nogal karig met Joris' vermelding.
Op 23 april schrijft het:
De geboortedag van de heilige martelaar Georgius. De heilige Kerk eert zijn roemvol martelaarschap onder de triomfen der martelaren.
Deze terughoudendheid is ongetwijfeld het gevolg van een nogal bizarre legende die over hem is ontstaan en meer weg heeft van middeleeuwse sprookjes over draken en jonkvrouwen, die op hun beurt weer gebaseerd zijn op twee klassieke mythes.
  • Perseus
    bevrijdt de aan een rots gebonden jonkvrouw Andromeda van een mensen en dieren verslindende zeedraak waaraan zij geofferd zou worden.
  • Bellerophon
    doodt - gezeten op het vliegende paard Pegasus - met zijn lans de Chimaira, een vuurademend gedrocht met leeuwekop, geitelichaam en drakenstaart.
Ook vrijwel al het andere verhaalde over Joris is legendarisch en er bestaat dus gerede twijfel aan de historiciteit van deze Georgius, maar dat neemt natuurlijk de verering voor hem geenszins weg.
Hij staat ook bekend als regenheilige en als soldaatheilige .

Het oosten - Passio

In het christelijke oosten wordt Georgios zoals hij daar heet, het Griekse geoorgos betekent 'landbouwer', vereerd als een van de drie megalomarturoi, aartsmartelaren of grote martelaren.
Hier baseert men zich voornamelijk op een vijfde-eeuwse Passio geschreven door Pasikrates, die pretendeert ooggetuige te zijn geweest hoe een christen-officier uit Cappadocië, door een Perzische koning gevangen werd genomen.
Georgius zou van Jezus zelf hebben vernomen dat hij in zeven jaar drie maal moest sterven.
Ongekend veel martelingen en terechtstellingen volgden, waarna de grote martelaar tweemaal tot leven terugkeerde om bij de derde voorgoed te sterven.

Het westen - Legenda Aurea

In het christelijke westen werd Joris pas populair nadat kruisvaarders deze heilige in het oosten hadden 'ontdekt'.
Door opname van zijn levensbeschrijving in de Legenda Aurea steeg de populariteit van Georgius tot grote hoogte en ging hij behoren tot de veertien noodhelpers.

Net als Perseus en Bellerophon bevrijdt Joris een jonkvrouw van een draak.
In dit geval betreft het een koningsdochter die in sommige bronnen Sabra heet of wordt vereenzelvigd met de heilige Margaretha.
Hieronder een korte samenvatting van die draaklegende.

De stad Silena (niet nader bekend) werd door een draak die in een nabijgelegen meer huisde belaagd.
Om erger te voorkomen boden de burgers het monster elke twee dagen twee schapen aan, toen die op waren volgden hun kinderen en tenslotte was de koningsdochter aan de beurt.
Maar toen kwam Joris aangereden, die het ondier bestreed en verwondde.
De prinses werd aldus gered en kon het ondier aan haar gordel naar de stad voeren, waar haar bevrijder het na een oproep aan koning en volk om christen te worden doodde.
Iedereen werd gedoopt en de onmetelijke schatten die Joris van de koning ontving, deelde hij uit aan de armen.
Nadat hij de vorst op diens christenplichten had gewezen, vertrok hij.